Haar Latijnse naam dankt ze aan de alchemisten, die haar dauwdruppels als hemelwater zagen en het in de ochtend verzamelden om er de ‘steen der wijzen’ mee te bereiden. Deze plant staat in sterke verbinding met planeet Venus, die op haar beurt weer is verbonden met alchemie. En haar Nederlandse naam, vrouwenmantel, vertelt ons al veel over haar ware wezen.
In onze tuin is vrouwenmantel weer rijkelijk tot bloei gekomen! Hoogste tijd dus om deze prachtige plant, één van mijn lievelingsplanten, wat meer onder de aandacht te brengen. Wat is er zoal van vrouwenmantel geleerd in de loop van de tijd?
Venus, maan en eeuwenoude kennis
‘Een echte Venus-vrouwenplant, die allereerst vrouwenkwalen geneest‘, aldus kruidenvrouw Mellie Uyldert (die zelf 100 jaar oud werd en tijdens haar leven bij velen omstreden was, maar zich daar weinig van aantrok). In de talrijke boeken over kruiden die zij ons naliet vertelt ze: ‘Vrouwenmantel heet het kruid terecht, omdat het in het bijzonder gedienstig is bij vrouwenkwalen en de baarmoeder doet samentrekken. Vrouwenmantelthee geeft stevige spieren, (..) ze kalmeert de zenuwen en doet heerlijk slapen (…) in enkele uren verdrijft ze hoofdpijn, verkoudheid en oogonsteking. Hoe is dit wonder mogelijk? Het is de levenskracht zelf (…)‘. De vrouwelijke kwaliteiten vinden we ook weer terug in de maan, die ook een sterke invloed heeft op deze plant. En de maan reguleert volgens de overlevering het gehele vrouwelijke wezen en houdt het in balans. Maar ook mannen kunnen baat hebben bij vrouwenmantel: de Zwitserse arts en alchemist Paracelsus en de Duitse botanicus Lonicerus loven vrouwenmantel al in de 16e eeuw als een plant die werkt bij zowel ‘innerlijke als uiterlijke wonden’.
Signatuur
Roger Kalbermatten is een Zwitsers chemicus die zich in de loop van zijn leven heeft gespecialiseerd in het wezen en de signatuur*) van planten en het voor elkaar heeft gekregen om moedertincturen van planten te optimaliseren voor geneeskundig gebruik. Met zijn ‘Ceres Heilmittel‘ is hij, samen met partner Hildegard en hun kinderen, ook op Instagram, zeer actief om de helende eigenschappen van planten te delen met de wereld**).
Wat zegt Kalbermatten over vrouwenmantel? Hij stelt eerst een mooie vraag: ‘Laat het beeld van deze plant op je inwerken! Zijn er nog woorden nodig om de signatuur van deze plant te duiden?’ Kijk en ervaar het zelf….
Roger Kalbermatten: ‘De druppels van de alchemisten zijn hier mooi herkenbaar, net als het fijne, samengevouwen ‘manteltje’, dat de plant zo beschermend aan elk vrouwelijk wezen wil aanbieden‘.
*) lees hier meer over de signatuurleer van planten
**) Dat is mogelijk omdat Zwitserland niet bij de EU hoort en vrije publicatie van vaak eeuwenoude kennis over de genezende werking van kruiden niet aan banden is gelegd, zoals wel in de EU lidstaten (zie hier).
Illustratie
De prachtige botanische illustratie bij dit bericht is van de Engelse Elisabeth Blackwell, waarover later meer op dit blog. De illustratie is overgenomen uit het boek Wunderwelt der Heilpflanzen van de Zwitserse Dr. med. M. Furlenmeier (in 1977 uitgegeven door Rheingauer Verlagsgesellschaft Eltville am Rhein).
Let op
Gebruik kruiden met mate en informeer bij medicijngebruik of zwangerschap eerst bij je arts of vroedvrouw.
