Als je net als ik graag een eigen oogst verwerkt in je gerechten, dan kan de winter een wat saaie periode zijn. De meeste kool, pastinaak en aardpeer is immers geoogst, de knolgroenten worden wat rimpelig en bovendien hunker ik vanaf januari, februari altijd weer naar die intense, groene en frisse smaken van de lente. Daarom kweek ik in deze periode graag allerlei kiemen op de vensterbank.
Vers en met liefde gekweekt het lekkerst!
Deze piepkleine, vrolijke plantjes zitten boordevol smaak en kun je in zowel hartige als zoete gerechten verwerken. Tegenwoordig zie je ook in supermarkten steeds meer kiemen in de schappen. Zelf gekweekte kiemen smaken toch echt lekkerder …. ze zijn immers vers en met liefde in jouw eigen keuken gekweekt! Moeilijk is dat niet. Het kweken van kiemen gaat bovendien razendsnel; je hebt vaak in een week al een heerlijke oogst.
Kiemen kun je uit allerlei zaden kweken: van bonen, groenten en kruiden tot eetbare bloemen. Elke kiem heeft zijn eigen smaak en eigen karakter. Het is leuk om zelf uit te vinden wat jou het meeste aanspreekt. Kiemen zijn heel gezond; ze bevatten waardevolle mineralen als calcium, ijzer, magnesium, fosfor en kalium.
Ik kweek graag kiemen van groenten, kruiden én eetbare bloemen:
- erwtscheuten: vanwege de subtiele smaak van kersverse, pas geoogste erwtjes én de geweldige looks op het bord
- bernagiekiemen: vanwege de intense komkommersmaak die je in de winter eigenlijk moet missen (want hoewel dan gewoon verkrijgbaar in de winkel, groeien komkommers natuurlijk eigenlijk in de zomer)
- zonnebloemkiemen: vanwege hun bijzondere smaak: notig en zoet.
Voor mijn kookboeken en de recepten op dit blog put ik inspiratie uit alle groentekeukens ter wereld. Het Midden Oosten is één van de favorieten, omdat het zoveel bijzondere smaken combineert en omdat er royaal met groenten en kruiden wordt gekookt. Dit resulteert in lichte, gezonde en zeer smakelijke gerechten.
Goddelijke falafel met erwtscheuten en bernagiekiemen
Daarom maakte ik met de erwtscheuten en de bernagiekiemen goddelijke falafel met een yoghurtsaus die op smaak is gebracht met bernagie en dus een onvervalste komkommersmaak heeft. De frisse, lente-achtige smaak van de falafel met de friszure smaak van de yoghurtsaus kan je stemming in de winter flink oppeppen! De zoete en notige zonnebloemkiemen verwerkte ik in zoete muffins; ook de zaden van de zonnebloem heb ik in dit gerechtje verwerkt. En in plaats van boter worden de muffins bereid met een leuk en wat lichter alternatief: koolzaad- en kokosolie, beiden prima verkrijgbaar in natuurwinkels en goed gesorteerde supermarkten.
Hoe kweek je kiemgroenten?
Kiemen kweken is kinderlijk eenvoudig. Het kan in een glazen pot, in een kiemschaaltje of op een schoteltje met wat vochtige watten. Niet alle kweekmethoden zijn geschikt voor elk zaadje. Zelf kweek ik mijn kiemen graag op speciale kweekmatjes of in allerlei verschillende maten terracotta potten (het oog wil immers ook wat!).
Laat de erwt-, zonnebloem- en bernagiezaden een nachtje weken en daarna uitlekken in elk een eigen zeefje. Verdeel ze gelijkmatig over een vochtig kweekmatje of over een met potgrond gevuld bloempotje; zaai dicht tegen elkaar aan. Dek de zaden in de potjes af met een dun laagje potgrond en dek de kweekmatjes af met een stoffen servet of theedoek. Zet op een warme plaats, bijvoorbeeld de vensterbank en controleer elke dag of de zaden al ‘kiemen’, al uitkomen. Haal, zodra dat gebeurt, de servet of theedoek weg en zorg voor voldoende vocht. Het mag niet te droog maar ook niet te nat zijn. Je moet dat zelf gewoon eens uitproberen. Zet kiemen nooit in de zon, maar ergens op een lichte en niet té warme plaats. Een vensterbank op het noorden is ideaal. Of anders op een licht plekje in je keuken. Je kunt de kiemen oogsten zodra ze een paar centimeter hoog zijn.
De kweekmatjes zijn van één van mijn favoriete tuinadresjes, Vreeken’s Zaden, in Dordrecht. Kijk op de site bij ‘kiemen en microgroenten’. Daar vind je allerlei mooie zaden en ook handige kweekhulpjes, zoals kweekpotten en kweekbakjes.
Voorstraat 448
3311 CX Dordrecht
Fax: 084 – 735 19 28
De Veggiechef
Dit is een iets bewerkte versie van het artikel dat ik ontwikkelde voor de serie ‘de Veggiechef’, in opdracht van magazine Seasons. Publicatie: februari 2017. Beeld kiemen (bewerkte versie van foto van) Ernie Enkelaar / styling Paula Schouten